گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 یکی از سنگین ترین گازهای شناخته شده است که تراکم بخار آن حدود ۵ برابر بیشتر از هواست به همین دلیل تمایل زیادی دارد که که نزدیک زمین باقی بماند و به صورت رطوبت در نزدیکی جو زمین رسوب می کند. بررسی مشاهدات طولانی در جو زمین، حاکی از افزایش میزان غلظت گاز دی اکسید کربن در سال های اخیر است. با توجه به عمر طولانی گازهای پرفلور (از جمله گاز سولفور هگزا فلوراید SF6) در جو، درصد قابل توجهی از گرمایش زمین مربوط به این گازها می باشد. گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 در شرایط سخت، واکنش نشان می دهد و به احتراق مقاوم است ولی در عین حال در دمای بسیار بالا قابل اشتعال است. سازمان حفاظت محیط زیست گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 را به عنوان گاز گلخانه ای اعلام کرده است و گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 در میان شش گاز گلخانه ای که تحت پروتکل کیوتو است (پیمان بین‌المللی به منظور کاهش صدور گازهای گلخانه‌ای که عامل اصلی گرم‌شدن زمین در دهه‌های اخیر است)، قرار دارد.
گاز سولفور هگزا فلوئوراید، یا SF6، یک گاز گلخانه ای است که مانند دی‌اکسید کربن (CO2) نقشی مهم در گرمایش جهانی دارد. گاز SF6 توسط یک زمین‌شناس فرانسوی به نام هانری موآسان در سال ۱۹۰۰ کشف شد. او که اکسیژن را کشف کرده بود، این گاز را با سوزاندن گوگرد در فضایی آغشته به فلوئورین درست کرد، اگرچه می توان آن را از طریق پیرولیز SF5Cl (که سنتز آن به استفاده از فلوئورین عنصری نیاز ندارد) نیز تهیه کرد.
ابتدا بگذارید توضیح مختصری درباره گاز دی اکسید کربن بدهیم. CO2 مورد توجه بسیاری در تغییرات آب و هوایی قرار گرفته است. این گاز از سوخت های فسیلی می باشد و یک هاله ای دور کره زمین ایجاد می کند که گرما را در جو زمین محبوس می‌کند و منجر به گرم شدن سیاره زمین و اقیانوس ها می شود. این پدیده به عنوان “اثر گلخانه ای” شناخته می شود.
SF6 نیز دقیقا همین اثر را دارد، اما قدرت این گاز بسیار بیشتر از CO2 است. امروزه، شناور شدن در مورد قدرت این گاز و نیاز به کاهش صفر انتشار کربن ناخالص تا سال ۲۰۵۰ برای مقابله با تغییرات آب و هوایی، باعث ارزیابی دوباره استفاده از آن شده است.
مشخصات فنی:
گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 بی رنگ، بی بو، غیرقابل اشتعال و دارای ترکیب شیمیایی پایدار (در دمای اتاق واکنش شیمیایی ندارد) می باشد. طی آزمایشات انجام شده گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 در خاک خشک و خاک با ۵۰% رطوبت، جذب نمی شود و این خاصیت عدم جذب پذیری گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 باعث می شود از آن به عنوان یک گاز ردیاب ایده آل استفاده کرد. گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 به صورت طبیعی موجود نمی باشد و از طریق فعل و انفعالات شیمیایی بدست می آید.
اطلاعات کاملتر گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 در جدول مشخصات فنی می باشد.
| سولفور هگزا فلوراید ۴.۵ | سولفور هگزا فلوراید ۳.۵ | نوع گاز |
| ۹۹.۹۹۵ | ۹۹.۹۵ | خلوص % |
| O2 ≤ ۵ N2 ≤ ۲۵ CH4 ≤ ۱۰ HF ≤ ۰.۱ Hydrolyze Fluoride ≤ ۰.۲ Mineral Oil ≤ ۲ H2O ≤ ۵ | O2 ≤ ۴۰ N2 ≤ ۱۶۰ CH4 ≤ ۲۰۰ HF ≤ ۰.۱ Hydrolyze Fluoride ≤ ۰.۵ Mineral Oil ≤ ۲ H2O ≤ ۸ | ناخالصی ppm |
| دارد. | گواهینامه آنالیز | |
| ۵۰ لیتر | ۵۰ لیتر | حجم سیلندر |
| ۶۲ | ۶۲ | وزن گاز به کیلوگرم |
| گاز مایع – خفه کننده | مشخصات فنی | |
| – 64 °C | نقطه جوش | |
| SF6 | نشان شیمیایی | |
موارد مصرف:
گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 کاربردهای متفاوت در صنایع دارد و عمده ترین کارایی آن به عنوان عایق می باشد و گفته می شود ۸۰% از مصرف سالیانه آن به عنوان گازعایق است. از این موارد می توان گاز عایق برای پست های برق، گاز عایق برای خطوط انتقال و گاز عایق برای ترانسفورماتور ولتاژ بالا را نام برد.
کاربردهای دیگر گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 برای تعیین نشتی و در صنعت پزشکی به عنوان گاز آزمون در فیزیولوژی تنفسی و یا به عنوان ردیاب رسوب آلاینده ها و همچنین عملیات پوشش در ریخته گری قطعات منیزیم می باشد. از مخلوط گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 با گاز آرگون برای عایق بندی پنجره ها استفاده می شود و همچنین به دلیل خصوصیت غیرقابل اشتعال و خنک کنندگی این گاز، یک اطفا ایده آل برای مدارهای الکتریکی، سوییچ ها و تابلوها به حساب می آید.
درباره گاز سولفور هگزا فلوراید:
گاز سولفور هگزا فلوراید یا SF6 یک ترکیب شیمیایی ساخته شده از سولفور و شش اتم فلور است که ساختار مولکولی پایداری دارد. بخاطر ویژگی های الکتریکی خاصش، شرکت های برق به‌طور فراوان از SF6 در سیستم های برق برای عایق‌گذاری ولتاژ، قطع جریان و خاموش کردن قوس الکتریکی در انتقال و توزیع برق استفاده می کنند. اما در عین حال، SF6 همچنان قوی ترین و مضر ترین گاز گلخانه ای است. برای مثال، در طول یک قرن، SF6 حدود ۲۳ هزار برابر مخرب تر از دی اکسید کربن (CO2) در حبس تابش مادون قرمز در جو زمین بوده است. این گاز همچنین تاثیرات شیمیایی بسیار پایداری دارد، به طوری که در جو به‌مدت ۳۲۰۰ سال حفظ می شود. وقتی که این گاز منتشر می‌شود، به سرعت در هوا تجمع می یابد و برای مدت زمان بسیار زیادی در حالتی که تغییر شیمیایی نکرده است، باقی می ماند. بنابراین، به زبان ساده بخواهیم بگوییم حتی مقادیر کمی از SF6 می تواند تأثیر چشمگیری بر تغییرات آب و هوای جهانی داشته باشد.
اما گفته شد که این گاز یک گاز سنتزی و بی بو است که در صنعت برق برای ایمن و قابل اعتماد نگه داشتن شبکه ها استفاده می شود. این گاز بسیار پایدار، غیر سمی، غیر قابل اشتعال و الکترونگاتیو است، به این معنی که ترکیبات دیگری که وضعیت و کارایی آن را تغییر دهند، ایجاد نمی کند.
گاز SF6 کاربرد های بسیار زیادی داشته، از ذوب فلزات تا پر کردن پنل های دوجداره شیشه ای، اما صنعت برق به دلیل چالش های فنی در جایگزینی آن، یکی از کمترین مکان هایی است که امروزه هنوز استفاده می شود؛ و استفاده از آن به اندازه ای است که تبدیل به عامل مهمی در گرم شدن جهانی شده است.
اما گاز گلخانه ای چیست؟
گازهایی که گرما را در جو زمین حبس می‌کنند، گازهای گلخانه‌ای نامیده می شوند. غلظت یا فراوانی، مقدار یک گاز خاص در هواست. اگر گازهای گلخانه‌ای بیشتری تولید شود، غلظت آن ها در جو بالاتر می‌رود. غلظت گازهای گلخانه‌ای به واحدهای میلیون، میلیارد و حتی میلیون میلیارد اندازه‌گیری می‌شود. هر یک از این گازها می‌توانند به مدت‌های مختلفی در جو باقی بمانند، از چند سال تا هزاران سال! تمام این گازها آنقدری در جو می مانند که به خوبی مخلوط شوند، یعنی مقدار آنها که در جو (بدون توجه به مرکز انتشار آن ها) اندازه گرفته شده است، و مشخص شده که این گاز ها در سراسر جهان تقریباً یکسان هستند.
کاهش گازهای گلخانه ای
کاهش گازهای گلخانه ای یک ضرورت فوری برای محافظت از محیط زیست و کنترل تغییرات آب و هوایی است. این گازها، از جمله دی اکسید کربن، متان، نیتروژن اکسید و سولفور هگزافلوئید، با جذب تابش حرارتی و افزایش دمای هوا، به گرمایش جهانی می انجامند. برای مقابله با این چالش، راهکارهایی مانند افزایش استفاده از انرژی های تجدیدپذیر، بهینه‌سازی مصرف انرژی و استفاده از تکنولوژی های پاک در صنایع و کشاورزی ارائه شده است.
استفاده از انرژی های تجدیدپذیر مانند نیروی خورشیدی و بادی به جای سوخت های فسیلی، نه تنها به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای کمک می کند بلکه منابع انرژی پایدار و پاک را تقویت می کند. همچنین، ترغیب مردم به استفاده از حمل و نقل عمومی، دوچرخه سواری و کم شدن خودرو های تک سرنشین، کمک به کاهش انتشار گازهای مضر از وسایل نقلیه می‌کند.
بهبود فناوری ها و استفاده از تکنولوژی های پاک در صنایع و کشاورزی نیز می‌تواند به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای کمک کند. از طریق استفاده از فناوری های مدیریت زباله، کاهش انتشار متان از سطح زمین و از طریق بهبود فناوری های کشاورزی پایدار، می‌توان از افزایش گازهای گلخانه ای جلوگیری کرد و حفظ محیط زیست را تقویت کرد.
تاثیرات گاز سولفور هگزا فلوراید بر محیط زیست در چه حد است؟
به گفته یک ماشین حساب آنلاین توسعه یافته توسط سازمان حفاظت از محیط زیست ایالات متحده، هر پوند از گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 که به جو زمین رها می‌شود، معادل تأثیر کربنی دو اتومبیل در جاده در سال است. ( یا معادل ۱۱۰۰ گالن بنزین، یا سوختن ۱۱۰۰۰ پوند زغال سنگ ). این گاز به دلیل پایدار بودنش – به این معنی که با ترکیب با ترکیبات دیگری مخلوط نمی شود – قابلیت این را دارد که مدت زمان طولانی (حدود ۳۲۰۰ سال) در جو باقی بماند. برای اینکه راحت تر متوجه شوید برای مثال می گوییم: مثلاً، متان، تنها حدود ۱۲ سال در محیط زیست باقی می ماند!
تخمین ها در مورد مقدار گاز SF6 که هر ساله انتشار می یابد، به شدت متفاوت است. اما اندازه گیری حضور آن در جو نشان می‌دهد که در حال رشد است. (از چهار بخش در تریلیون در سال ۲۰۰۰ به حدود یازده بخش در تریلیون در سال ۲۰۲۱)
منبع گاز سولفور هگزا فلورید
گاز SF6 عمدتاً از ترکیب عنصرهای گوگرد (S) و فلوئور (F) به دست می آید. فرآیند تولید آن عبارت است از:
۱. اکسیداسیون گوگرد: ابتدا گوگرد به صورت زنگاری با فلوئور (F2) اکسیده می‌شود. این فرآیند از طریق سوزاندن گوگرد در فضایی آغشته به فلوئور انجام می شود.
S + 3F2 → SF6
۲. تصفیه گاز: پس از ایجاد گاز SF6، باید به دقت تصفیه شود تا ترکیبات فلوئورید فعال حذف شوند. این فرآیند ممکن است شامل شستشو با اسپری KOH برای حذف ترکیباتی مانند S2F2، SO2F2، و SF4 و سپس پیرولیز در دمای ۴۰۰ درجه سانتی گراد باشد تا S2F10 به SF4 و SF6 تبدیل شود. SF4 با اسپری KOH حذف می شود و سپس SF6 خشک شده و از طریق جاذب زغال فعال از هر گونه آلاینده جدا می شود.
۳. آزمایش کیفیت: در نهایت، خلوص گاز SF6 با انجام آزمایش های کیفیت و اندازه گیری های دقیق بررسی می شود تا اطمینان حاصل شود که از نظر کیفیت و خلوص مطابق با استاندارد های مربوطه است.
کاربردهای گاز سولفور هگزا فلورید
در این بخش از مقاله قصد داریم درباره کاربردهای گاز سولفور هگزا فلورید به طور کامل صحبت کنیم. در حوزه فرآیندهای صنعتی، برخی از گازها نقش حیاتی دارند. یکی از این گازها، گاز سولفور هگزافلوراید (SF6) می باشد که به دلیل خصوصیات منحصر به فرد و کاربردهای گسترده ای که دارد، توجه زیادی را به خود جلب کرده است.
گاز سولفور هگزا فلوراید (SF6) به عنوان یک ماده دی‌الکتریک، نقش حیاتی و گسترده‌ای در صنعت برق دارد. از جمله کاربردهای این گاز می‌توان به استفاده در مدارشکن‌های ولتاژ بالا، تجهیزات تابلو برق و دیگر تجهیزات برق اشاره کرد. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که SF6 به عنوان یک ماده عایق الکتریکی مطلوب در این صنعت استفاده شود.
علاوه بر صنعت برق، SF6 نیز در دیگر صنایع از جمله صنایع پزشکی و علمی به کار می رود. به عنوان مثال، در دنیای پزشکی، این گاز برای انجام جراحی‌های چشمی استفاده می شود و در آزمایشگاه های تحقیقاتی نیز به عنوان یک گاز غیر سمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، استفاده از SF6 به عنوان یک دی‌الکتریک ولتاژ بالا در تجهیزاتی مانند شتاب‌دهنده های ذره ای، مانند مولد واندوگراف و پلترون ها، میکروسکوپ های الکترونی ولتاژ بالا، امری است که این گاز را به یک گزینه محبوب برای این کاربردها تبدیل کرده است.
در کنار این موارد، SF6 نیز در برخی سامانه های رادار به عنوان عامل افزایش فشار، در ریخته گری منیزیم، و به عنوان یک پرکننده بی‌اثر برای پنجره ها و شیشه های عایق استفاده می شود. تنوع کاربردهای این گاز و ویژگی های منحصر به فرد آن، آن را به یک ماده متنوع و مورد توجه در صنایع مختلف تبدیل کرده است.
ویژگی های استثنایی عایقی برقی، پایداری شیمیایی و استحکام دی الکتریک بالای آن، این گاز را برای موارد زیر به طور خاص مناسب می سازد:
استفاده از گاز سولفور هگزا فلورید در صنعت برق:
گاز SF6 به عنوان یک عایق برقی موثر، در تجهیزات با ولتاژ بالا مانند سوئیچ‌های خطرپذیر و تجهیزات سوئیچ‌گیری گازی (GIS) مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گاز به انتقال ایمن و کارآمد برق در فواصل بلند کمک می‌کند و امکان نصب تجهیزات جمع و قابل اعتماد را فراهم می‌کند. در نتیجه، نیاز به ساختارهای بزرگ برقی کاهش می‌یابد.
صنعت فرآوری و ریخته‌گری فلزات
گاز SF6 به عنوان یک گاز محافظ معمولاً در جلوگیری از اکسایش و آلاینده‌ها در زمان تولید اجزاء مبتنی بر منیزیم و آلومینیوم استفاده می‌شود. با عمل به عنوان یک سپر در برابر اکسیژن، SF6 تولید با کیفیت بالا را تسهیل می‌کند، عیوب را کاهش داده و ویژگی‌های مکانیکی این فلزات را بهبود می‌بخشد.
صنعت پزشکی
گاز SF6 همچنین کاربردهای محدودی در کاربردهای پزشکی نیز دارد. ویژگی‌های منحصر به فرد آن، مانند استحکام دی‌الکتریک بالا و پایداری حرارتی، آن را برای تجهیزات پزشکی مختلف، از جمله دستگاه‌های جراحی لیزر و ابزارهای جراحی چشم، مناسب می‌سازد. همچنین به عنوان یک عامل متقابل برای تصویربرداری پزشکی، مانند تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI)، به دلیل توانایی افزایش کیفیت تصویر، استفاده می‌شود.
شتاب‌دهنده‌ها در ذرات فیزیک
گاز SF6 در شتاب‌دهنده‌های فیزیک ذرات به عنوان یک گاز عایق برای جلوگیری از شکست الکتریکی و حفظ میدان‌های الکتریکی پایدار استفاده می‌شود. همچنین به عنوان یک محیط خاموش‌کننده برای سرکوب آتش‌های الکتریکی که ممکن است رخ دهند، مورد استفاده قرار می‌گیرد و اطمینان از ایمنی و عملکرد کارآمد اجزاء شتاب‌دهنده را فراهم می‌کند.
گاز ردیاب و تشخیص نشتی
گاز SF6 به طور گسترده برای تشخیص نشتی گاز در لوله های زیرزمینی و در سیستم‌های تهویه هوا استفاده می‌شود. همچنین کاربردهایی در مانیتورینگ محیطی، به ویژه در مانیتورینگ گازهای گلخانه ای و مانیتورینگ کیفیت هوا دارد.
استفاده های جالب دیگر از این گاز:
- پنجره های عایق دوجداره از آن به عنوان یک پر کننده استفاده می کنند تا عملکرد عایق حرارتی و صوتی خود را بهبود بخشند.
- گاز پلاسمای SF6 در صنعت نیمه‌هاه‌ها به عنوان یک عامل حک کننده در فرآیندهایی مانند حک کننده یونی عمیق واکنشی استفاده می‌شود. یک بخش کوچک از SF6 در پلاسما به سولفور و فلورین تجزیه می‌شود، که یون‌های فلورین واکنش شیمیایی با سیلیکون را انجام می‌دهند.
- لاستیک هایی که با این گاز پر شده باشند به دلیل ساختار مولکولی بزرگ تر خیلی بیشتر زمان می برند تا از لاستیک خالی شوند.
- همچنین، شرکت نایک برای ثبت اختراع در تمام کتانی های سری Air خود برای پر کردن زیره کفش از این گاز استفاده کرده است.
- سیستم حرکتی ناوگان نیروی دریایی ایالات متحده با انجام واکنشی زیستی با لیتیم جامد از طریق گاز SF6 تولید می‌شود.
- بلندگوهای استاتیک الکترونیکی از آن به دلیل استحکام دی‌الکتریک بالا و وزن مولکولی بالا استفاده کرده‌اند.
- سلاح شیمیایی دی‌سولفید دکافلورید از آن به عنوان یک ماده اولیه تولید می‌شود.
خطرات گاز سولفور هگزا فلورید
هرچند که SF6 نقش حیاتی در برخی از کاربردها دارد، اما مهم است که خطرات مربوط به نشت گاز SF6 را بشناسیم. گاز SF6 اثرات مخربی بر محیط زیست دارد که باید مد نظر قرار گیرد. این گاز یک گاز گلخانه ای قوی است و توانایی برداشتن تابش مادون قرمز را دارد، به طوری که برابر با ۲۳،۵۰۰ برابر دی‌اکسید کربن برای مدت ۱۰۰ سال است. این به این معناست که حتی انتشار مقدار کمی از گاز SF6 می تواند تاثیر قابل توجهی بر محیط زیست داشته باشد و به گرم شدن جهان کمک کند.
پس یکی از خطرات مهم مرتبط با گاز SF6، تأثیر آن بر محیط زیست است. به گفتهٔ آیین‌نامه F-Gas شورای اتحادیه اروپا (۵۱۷/۲۰۱۴)، ضریب گرمایش جهانی (GWP) آن ۲۲،۸۰۰ است، چیزی هزاران برابر دی اکسید کربن (CO2) در مقیاس زمانی ۱۰۰ سال است.
یکی از خطرات دیگر SF6، چگالی بالا و توانایی جایگزینی اکسیژن (O2) در صورت نشت است. کمبود اکسیژن برای انسان ها خطرناک است، زیرا باعث خفگی می شود.
سرانجام، گاز SF6 در صورت تماس با قوس های بالا انرژی یا جرقه های بالا خطرناک است. هنگامی که SF6 به قوس الکتریکی تحت فشار قرار می گیرد، می تواند به محصولات فرعی تجزیه شود – دی اکسید سولفور و فلورید هیدروژن. این گازها برای تجهیزات مختلف آفت زا هستند و بسیار مضر برای سلامتی انسان ها هستند. محدوده میانگین متوسط زمانی ۸ ساعته (TWA) در معرض اندازه‌گیری حداکثر ۱۰۰۰ پی پی ام است.
برای کاهش خطرات مرتبط با نشت گاز SF6، روش های مناسب دستورالعمل های دستیابی، برنامه های نگهداری و پروتکل های ایمنی مشخصی باید توسط اپراتورها رعایت شود.
حذف گاز سولفور هگزا فلورید چگونه به جلوگیری از تغییرات آب و هوایی کمک می کند؟
قدرت اثر‌گذاری گاز SF6 که به جو زمین رها می‌شود، می تواند تاثیر قابل توجهی بر گرم شدن جهان داشته باشد. انتشار سالانه SF6 بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸ با افزایش ۲۴ درصدی روبه‌رو بوده است، که بیشتر به دلیل استفاده روزافزون از تجهیزات تابلو برق است که در کشورهای در حال توسعه از این گاز استفاده می کنند.
تخمین زده می‌شود که در سال ۲۰۰۸ حدود ۷۳۰۰ تن SF6 به طور جهانی منتشر شد، که در سال ۲۰۱۸ به ۹۰۴۰ تن افزایش یافت. برای مقایسه، ۹۰۰۰ تن SF6 معادل انتشار گازهای گلخانه ای حدود ۴۴ میلیون خودروی سواری که برای یک سال راننده می شوند، یا حتی می تواند معادل سوخته شدن ۱۰۳ میلیون تن زغال سنگ باشد.
همچنین، باور بر این است که مقدار SF6 رها شده به جو زمین در حال افزایش و شدت گرفتن می باشد، و تا حد بسیار زیادی ردیابی انتشار این گاز در کشورهای در حال توسعه مشکل است.
در حال حاضر چه اقداماتی درباره گاز سولفور هگزا فلورید در حال انجام است؟
SF6 اولین بار به عنوان یک گاز گلخانه‌ای مورد توجه در جریان پروتکل‌های کیوتو در سال ۱۹۹۷ شناسایی شد (توافق بین‌المللی که نخستین اهداف کاهش گازهای گلخانه‌ای را برای کشورهای صنعتی تعیین کرد). این اتفاق باعث راه‌اندازی تلاش‌های گسترده‌ای برای کاهش استفاده از آن شد. به عنوان مثال، تجهیزات برق با گذشت زمان به‌طور قابل توجهی با استفاده کمتر از SF6 بازطراحی شدند. و شرکت‌های برق به حدی مهارت‌های خوبی در شناسایی نشتی‌ها پیدا کرده‌اند.
یکی از راهکارها جایگزینی SF6 با ماده‌ای دیگر است. گازهای جایگزین باید در شرایط دمایی گسترده عمل کنند، در حالی که پایدار و غیر سمی باشند. جایگزین ها باید پروسه و فرایند تولید نسبتاً ارزان داشته باشند. و هرچند پایداری در محیط نیز مهم است. در حال حاضر پژوهشگران به دنبال جایگزینی هستند که مانند این گاز به مدت چندین هزار سال در محیط نماند! و سریع تر از محیط زیست پاک شود.
یکی از همین پژوهشگران امریکایی می گوید:
“در حال حاضر، بسیاری از پروژه های توسعه و پژوهش ها حول محور یافتن یک جایگزین مقرون به صرفه برای SF6 هستند، حتی برای برخی از کاربردهای خاص، گزینه هایی وجود دارد، اما در حال حاضر هیچ جایگزین مستقیمی برای یک کاربرد گسترده وجود ندارد”
این در حالی است که برخی از این جایگزین ها در حال حاضر در حال استفاده و تست هستند.
نکات ایمنی:
گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 در شرایط سخت، واکنش نشان می دهد و به احتراق مقاوم است ولی در عین حال در دمای بسیار بالا قابل اشتعال است در نتیجه برای اطمینان باید استاندارهای نگهداری و حمل و نقل گازهای خالص برای این گاز رعایت شود. در صورت تماس با گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 هیچگونه آسیبی به بدن وارد نمی شود ولی در هر صورت باید از لباس های مناسب و پوشش مخصوص در مواقع مصرف استفاده کرد. گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 فقط باید در کپسول های که تاییدیه DOT (United States Department of Transportation – وزارت ترابری ایالات متحده آمریکا) را دارند حمل شود.
چنانچه درصد خلوص گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 بسیار بالا باشد در صورت تماس مستقیم ممکن است باعث یخ زدگی شود و در صورت استنشاق بیش از اندازه آن، عوارضی از جمله بیهوشی خفیف، اختلال حرکتی و ادراکی، شنوایی متغیر و تهوع و استفراق به وجود می آید. گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 در اصل یک گاز غیر سمی می باشد ولی در صورت ترکیب با گوگرد واکنش نشان می دهد و سمی می شود.
سخن پایانی
اگر بخواهیم مطالب فوق را جمع بندی کنیم، باید گفت که گاز سولفور هگزا فلوراید (SF6) یک ترکیب شیمیایی سنتزی است که به عنوان یک عایق الکتریکی با خواص استثنایی شناخته می شود. این گاز به دلیل خواص منحصر به فرد خود از جمله عایقی بسیار خوب الکتریکی، پایداری شیمیایی و قدرت دی الکتریک بالا، در صنایع مختلف به کار می رود. یکی از کاربردهای اصلی SF6 در تجهیزات برقی است که از ولتاژ بالا مانند مدارهای توزیع و انتقال برق و تجهیزات گازی محافظت می کند. این گاز به عنوان یک عایق الکتریکی مؤثر عمل می‌کند و اجازه می دهد انتقال ایمن و مؤثر برق در فواصل بلند را فراهم کند.
همچنین در مقاله ذکر شد که SF6 در صنایع دیگری مانند فلزکاری، ریخته گری و دگازسازی آلومینیوم و منیزیم نیز استفاده می شود. این گاز به عنوان یک پوشش غیر فعال در فرآیند ریخته گری منیزیم و آلومینیوم جلوی اکسیداسیون و آلودگی را جلو می گیرد و کیفیت تولید را بهبود می‌بخشد.
اما در این مطلب ما از معایب این گاز نیز به طور کامل صحبت کردیم. گفته شد که استفاده گسترده از SF6 همراه با معایبی نیز همراه است. یکی از معایب اصلی این گاز این است که باعث افزایش گرم شدن زمین می شود. با اختلاف بسیاری از گازهای دیگر، SF6 به شدت گرما را در جو زمین حبس می‌کند و در مدت زمان زیادی در جو حضور دارد. همچنین، این گاز در صورت نشت می‌تواند به خطر افراد بی‌نیاز شود و باعث اختناق شود. به علاوه، SF6 یک گاز بسیار گران قیمت است و استفاده زیاد از آن به هزینه های بالایی منجر می شود.
بنابراین، با توجه به اثرات منفی زیست محیطی و ایمنی، تلاش های زیادی برای یافتن جایگزین های مناسب برای SF6 انجام شده است. جایگزین هایی که استفاده از آن ها می تواند به یک تنوع از نیازهای صنعتی پاسخ دهد و در عین حال کمترین تأثیر مخرب را بر روی محیط زیست داشته باشد.
کپسول حاوی گاز سولفور هگزا فلوراید SF6 اگر در مجاورت گرما و حرارت قرار بگیرد احتمال انفجار وجود دارد و ممکن است شبیه موشک عمل کند!